gela ციტატა(gela @ 24th March 2011 - 01:34 AM)

ისა და ერთი კიდევ რა მაინტერესებს, მოდერი ტყვიის სისწრაფეზე მოქმედებს? მე ვფიქრობ რაღაც გარკვეულ დონეზე შეანელებს ტყვიის სისწრაფეს, არ მეთანხმებით?
sekurifa ციტატა(sekurifa @ 24th March 2011 - 01:46 AM)

ნუ სულელობთ, ფიზიკის წიგნის წაკითხვა ჯობია მაგ ფორუმზე ზოგიერთი დურაკის პოსტის წაკითხვას და რელიგიის რანგში აყვანას

მოდერი არის მოწყობილობა რომელიც ტყვიის ლულიდან გამოსვლისას ტყვიის უკან მოყოლებულ ჰაერის ნაკადს ჭრის, რომ ხელი არც ტყვიას შეუშალოს და არც მსროლელს.
დავშალოთ თეორია მარტივ მამრავლებად და ისე განვიხილოთ:
1) ტყვიას ლულაში ჰაერი აწვება და აგდებს გარეთ. ლულიდან გამოსვლისთანავე ჰაერის ნაკადი დაშლას იწყებს გაფართოების გამო (ნუ წვრილი მილი არარ არსებობს და ყველა აირს კი უყვარს სასწრაფოდ გაფართოება რომ მთელი სივრცე შეავსოს) და ამიტომაც დამატებით ტყვიას ვერანაირ აჩქარებას ვეღარ აძლევს. ფაქტიურად ტყვია ლულის კვეთის გადაცდენისთანავე იწყებს სიჩქარის დაკარგვას, იმიტომ რომ ამაჩქარებელი მექანიზმი - იქნება ეს მატორი, რეაქტიული ძრავა, ჰაერი, წყალი და... მოკლედ არაფერი აღარ აწვება. რაც აკრიფა ლულაში სიჩქარე ეგ აქვს და წინ დახვედრილი ჰაერის ნაკადთან ხახუნის გამო მუდმივად კარგავს ენერგიას, ანუ სიჩქარეს.
2) თუ ლულაზე არ არის მოდერი წამოცმული, ტყვია ისევ ტოვებს ლულას, მის უკან არსებული ჰაერის ნაკადი გამოდის ლულიდან, იმის გამო რომ ტყვიაზე მსუბუქია ახერხებს და ტყვიას ასწრებს, ამის გამო ტყვია დამრტყმელი ტალღის, და ნესტის ღრუბელში მოძრაობს გარკვეული მანძილი, ნუ იქ 3-5 ან ჰა-ჰა 10 სანტიმეტრი. ეს არანაირად არ აჩქარებს ტყვიას, თეორიულად შეიძლება პირიქით შეუშალოს ხელი და რაღაც მილიმეტრი წამში დააკარგვინოს.
3) თუ ლულაზე მოდერია წამოცმული, ტყვია ისევ ტოვებს ლულას, ასევე უკან ისევ მოყვება ჰაერის ნაკადი, მაგრამ ლულის მერე ტყვიასაც და ჰაერსაც ხვდება ჭიქა რომელშიც არის ლამის კალიბრის ზომის ხვრელი (ნუ ცოტა უფრო ფართო, 5 ან 6 ან ჰა-ჰა 7 მილიმეტრი), ტყვია ამ ხვრელში გადის, მაგრამ მის უკან მოყოლებული ჩქარი ჰაერი, რომელიც ლულიდან გამოსვლსთანავე იწყებს გაფართოებას, ვერ ეტევა ამ ჭიქის ხვრელში და ტყვიას ვეღარ მიყვება სრულად. რაც გაიპარა პირველ ჭიქაში იმის გამო, რომ ვერ მოასწრო ბოლომდე გაშლა, ის ნაწილი მეორე ჭიქაში იკვეთება, მესამეში დაასე შედმეგ, ამასობაში ტყვია მოდერის ყველა ჭიქას გაივლის ისე რომ არ ეხება მის კედლებს (თუ ეხება ესე იგი მოდერი ზუსტი არაა და ტყვია უბრალოდ რომც გაედოს გაჩხაპნის ვარიანტით რომელიმე მოდერის დეტალს, უკვე მიზანს კარგავს ფორმასაც და სად მიფრინავს კაცმა არ იცის), ჰაერი ტყვიის მერე იწყებს გამოსვლას, იმიტომ რომ ჭიქებშია გახლართული, მინი ქარბორბალები ტრიალებს და ამ პროცესის წარმოქმნაში ხარჯავს ენერგიას.
ახლა შენ თვითონ მითხარი შემდეგი რამ:
1) თუ მოდერის გარეშე ტყვიას უკნიდან აღარაფერი აწვება ლულიდან გამოსვლისთანავე რაფერ მოიმატებს სიჩქარეს?
2) თუ მოდერის არსებობის შემთხვევაში ტყვიის ლულიდან გამოსვლისას ტყვიას ისევ არაფერი აწვება უკნიდან და არც ტყვის წინ წინააღმდეგობას არ ხვდება, რაფერ დაკარგავს ან რაფერ მოიმატებს სიჩქარეს?
პრაქტიკაზე ვნახეთ საქართველოში ეგ პროცესი, რამდენიმე ადამიანს არ სჯერავდა, ერთი და იგივე თოფიდან ვისროდით მოდერით და მოდერის გარეშე, სიჩქარის ცვლილება იყო 1-2 მეტრი, ხან მოდერით, ხან უმოდეროთ. მოკლედ ერთი ფეხები მივიღეთ, მაგისთანა ცვლილება ისედაც არის ტყვიიდან ტყვიამდე

ასე რომ დაივიწყეთ ზღაპრები, მოდერს აქვს ერთი ფუნქცია, მოკვეთოს ტყვიის უკან მომავალი ნაკადი, არ შეეხოს ტყვიას, დაშალოს, შეკრული ჰაერის ნაკადი და არ მისცეს საშუალება ჰაერს ატმოსფეროში უცებ გამოვარდეს რომ დარტყმის ტალღა და შესაბამისი, ბა-ბახ არ იყოს. მოდერში არანაირი რეაქტიული წნევები და ამაჩქარებლები არ მუშაობს.
თუ მაგ ტიპმა აჩქარება მიიღო, რაც მაგრა მეეჭვება, სავარაუდოდ იმის ბრალის რომ არასწორე მოდერი, გააკეთა და გამაფართოებელი კამერები კი არ არის, მოდერში, არამედ მოდერში არის, ლულის კალიბრის ხელა ხვრელი, შედეგად ტყვია ისევ ლამის ლულაში მოძრაობს და ამ მანძილზე მოძრაობისას ლულაში არსებული ტყვიის უკან მყოფი ჰაერი ისევ აგრძელებს ტყვიაზე ზემოქმედებას და აჩქარებას.
საერთოდ სტერეოტიპულად (მაგრამ დადასტურებული 100%-იანი ფაქტი არ არსებობს) ითვლება რომ ლულის ყოველი 10 სამტიმეტრის მომატება ტყვიას უმატებს 10-15 მეტრ წამ სიჩქარეს, შედეგად თუ იმ ტიპმა ლულაზე 40-50 სამტიმეტრის დურაკული მოდერი ჩამოაცვა, რომელიც ლულის დამაგრძელებლის ფუნქციას ასრულებს, მიიღებდა აჩქარებულ მაჩვენებელს, თუმცა ეგ არის სუფთა თეორია და პრაქტიკაზე ყველა ცალკეულ თოფთან და ლულასთან მიმართებაში ცალ-ცალკეა გადასამოწმებელი.